Wat is het?
Het plaatsen van een totale enkelprothese is een chirurgische procedure die een voet- en enkelspecialist u gaat voorstellen voor het behandelen van een pijnlijke enkelartrose die niet meer reageert op de klassieke niet-operatieve behandelingen.
Bij deze operatie wordt het enkelgewricht vervangen door een kunstmatig gewricht, vergelijkbaar aan een knie of heupprothese. De bedoeling van de operatie is de pijn van de artrose weg te nemen en de beweeglijkheid van het enkelgewricht te bewaren.
De enkelprothese bootst het normale enkelgewricht zo goed als mogelijk na.
Bij het plaatsen van de enkel prothese gebeuren er 3 dingen:
- De as van het enkelgewricht en het onderste lidmaat wordt hersteld, dit kan gebeuren d.m.v. de enkelprothese, maar vaak dient je arts bijkomende handelingen zoals osteotomieën uit te voeren. Je arts zal je hierover inlichten voor de operatie.
- De gewrichtsoppervlaktes van de enkel (tibia en talus) worden verwijderd en vervangen door een metaallegeringcomponent. Tussen de 2 stukjes metaal komt een hoogwaardig polyethyleen stukje dat de beweeglijkheid gaat toelaten.
- De stabiliteit van het gewricht wordt nagekeken en soms dient het ligament hersteld of losgemaakt te worden. Dit hangt vaak af van de vroeger doorgemaakte breuken of verstuikingen. Je arts zal ook hier je de nodige inlichtingen geven.
Door deze 3 principes toe te passen kunnen we vaak de beweeglijkheid van het enkelgewricht nabootsten zonder de pijn van het zieke gewricht.
De ingreep gebeurt via een klassieke open chirurgie. De operatie gebeurt onder een gecombineerde knieprik (POP blok) verdoving met een algemene verdoving.
Hoe beter de prothese zich past in je anatomie, hoe langer deze beter kan meegaan. Om dit te bereiken werken we in het Middelheim met een virtuele planning en 3D-guiding van de operatie. Deze planning gebeurt aan de hand vaan staande CT-scan. Het plaatsen van de prothese wordt als het ware virtueel voorbereid en een 3D-printing van je enkel wordt afgedrukt samen met een geleidingssysteem dat steriel tijdens de operatie aanwezig is. Dit laat ons toe de prothese op de meest ideale plaats te brengen en te verankeren.
Na de operatie krijg je 2 weken een gipsspalk en mag je niet steunen. Dit is anders dan bij de knieprothese aangezien de botjes veel kleiner zijn en de verankering anders verloopt dan bij de knieprothese. Ook is de incisie plaats helemaal onderaan het been en in de plooi van de enkel waar de wonde moeilijker heelt. Door de wonde relatief stil te houden geneest deze sneller.
In het begin is het belangrijk om je voet en enkel zo goed mogelijk naar omhoog te houden om zwelling tegen te gaan.
Het is niet omdat je in de gips ligt dat je niet mag bewegen. Integendeel in het ziekenhuis zal de kinesist je oefeningen aanleren die je in het gips en met het gips kan uitvoeren. Je krijgt ook voldoende pijnstilling. Na 1 of 2 nachten mag je het ziekenhuis verlaten .
Na 2 weken ziet je arts je terug op een controle en als de wonde mooi genezen is, krijg je een brace voor 4 weken. Met deze brace kan je stappen en kan je de enkel bewegen. Je mag zonder deze brace slapen. 6 weken na de ingreep begint dan de gangrevalidatie bij de kinesist. 3 maanden na de operatie voel je je meestal goed genoeg en de evolutie blijft vaak verbeteren ruim 1 jaar na de ingreep. Na 6 maanden vraagt je arts opnieuw een staande CT-scan om de ingroei van de prothese te evalueren.
Complicaties
Elke operatie kent zijn complicaties, die kunnen te wijten zijn aan anesthesie, infectie, aantasting van zenuwen en bloedvaten, nabloedingen of het ontstaan van een bloedklonter in het been. Tijdens de operatie is het soms mogelijk dat het botje aan de buitenkant van de enkel breekt (binnenste of buitenste malleolus).
De wondheling is het belangrijkste aspect om infectie te vermijden. Hiervoor krijg je 2 weken een rustgips aangelegd. Indien de wonde meer tijd vraagt, gaat je arts je gipsimmobilisatie verlengen en al dan niet antibiotica opstarten. Roken, diabetes, vaataandoeningen en reumatoïde artritis zijn gekende risico factoren voor een vertraagde wondheling. In sommige gevallen gaat de enkel niet willen vastgroeien in het bot.
Juist zoals bij de knie- en heupprothese kunnen er op lange termijn problemen ontstaan met de prothese. Aangezien dit bewegende delen zijn, kan hier ook slijtage op treden en kunnen er botcystes ontstaan en kan de prothese loskomen. Je arts zal je een jaarlijkse controle aanraden om dit op te volgen.
Indien de prothese versleten is of loskomt, is er vandaag de dag ook de mogelijkheid om in bepaalde gevallen een revisieprothese te plaatsen, in andere gevallen kan een artrodese gebeuren.
Je arts is de beste persoon om je te informeren van de mogelijkheid tot het vervangen van je enkelprothese naar een nieuwe revisie enkelprothese.
Er zijn 2 behandelingsmogelijkheden voor een pijnlijke enkelartrose: Het vastzetten van de enkel of het plaatsen van een enkelprothese. Wat is de beste oplossing voor jou?
Verschillende factoren kunnen de beslissing beïnvloeden en dus dient alles met de patiënt en de arts besproken te worden. Over het algemeen is het zo dat wanneer je de beweeglijkheid van het enkelgewricht kan bewaren er minder stress komt op de omliggende gewrichten. Dit kan van belang zijn wanneer er reeds wat slijtage aanwezig is in de omliggende gewrichten. Meer en meer studies komen uit over het gebruik en resultaat van de enkelprothese met nieuwere technieken en implantaten die de kwaliteit verbeteren zodanig dat we een evengoed resultaat als in de knie en heup verkrijgen.
Selecteer je arts
Artsen
Specialisaties
Blessures
Onderzoeken
Contacteer ons
Gewrichtskliniek
Jos Ratinckxstraat 1 / 53
2600 Berchem
Tel: 03/237 35 74
Mail: info@gewrichtskliniek.be